တရံေရာခါ
ရာဇာေသနင္း၊ ေရႊစိတ္ေတာ္ႏွင့္
ခန္႕မသင့္၍၊ ဘုရင့္အာဏာစက္
လက္၀ဲသုႏၵရ၊ မင္းခ ကဗ်ာဆရာ
မဲဇာသုိ႕ ပုိ႕လုိက္သတည္း။
ငါ တစ္မူကား
မည္သူကမွ်၊ အမိန္႕မခ်
မိမိဆႏၵျဖင့္၊ ျမိဳ႕ျပမွ ခြာ
မဲဇာသုိ႕ သြားေနလုိက္သည္။
ေခတ္သစ္မဲဇာ
ထုိေနရာကား၊ ကတၱရာလမ္းမွ
ေ၀းကြားလွလ်က္၊ လယ္ကြင္းတစ္ဘက္
တစ္ဘက္မွာေတာ၊ ေတာင္တစ္ေၾကာႏွင့္
အေျပာက်ယ္စြာ၊ ေကာင္းကင္ျပာႏွင့္
ဘယ္မွာၾကည့္ေလ၊ စိမ္းျမေၾကြႏွင့္
ေရကန္အတြင္း၊ ေနႏွစ္စင္းတည္း
ထြက္စပုလဲ၊ ၀င္ကေရႊ၀ါ
ေနစၾကာ၊ လစၾကာ၊ ေရကန္သာတြင္
ဖန္လႊာ မွန္လႊာ၊ ေရကန္သာတြင္
စၾကာမွန္ေျပာင္း လွည့္လည္လ်က္။
ၾကယ္၊ လ၊ ေနႏွင့္
ေရေျမေကာင္းကင္၊ သစ္ပင္ေတာေတာင္
အေမွာင္ အလင္း၊ နဂုိရင္းျဖင့္
ဖုံးျခင္းမရွိ၊ ကြယ္ျခင္းမရွိ
ပကတိအျဖစ္၊ ရုိးေျဖာင့္လွစ္ျပ
အစစ္အမွန္၊ အရုိးခံလွ်င္
သဘာ၀၏ ဟန္အတုိင္း။
တစ္ေနရာတြင္
ေရွ႕မွာလယ္ကြင္း၊ ေရဆင္းေခ်ာင္းစပ္
ေကြ႕ပတ္ေခြရစ္၊ လွဳိင္ျမစ္သုိ႕ထြက္
လယ္ကြက္ ကန္သင္းၾကား၊ ျဖတ္သန္းသြားရာ
ငါးမ်ားခုန္ထြက္၊ ဂဏန္းတက္ၾက
ေရစအုိင္နား၊ ခ်ဥ္ေပါင္ခါးျပင္
လယ္ကန္စြန္းပင္၊ စားခ်င္ ခူးသြား
ဖထီးစကား၊ ၾကားရေလျပန္
သူ႕ ဆီးျခံအေပါက္၀၊ တစ္ေခၚေလာက္ေ၀း
ရႊံ႕ေစးလမ္းမွ၊ ေလွ်ာက္ခဲ့ရသည္
ေအးခ်မ္းေပစြ။
မုိးသက္ေလဆင္
ေရျပင္လယ္ကြင္း၊ ေရႊေရာင္ ေငြေရာင္
ျမေရာင္ စိန္ေရာင္၊ တိမ္ေတာင္ ရိပ္ထင္
စိမ္းမွ်င္စန၊ ျမတုံးေမွ်ာတင္
ေန႕တြင္ ဖိတ္လက္၊ ညတြင္ မွဳိင္းျမ
လမွဳန္၊ ၾကယ္မွဳန္၊ စံပယ္စုံ ကန္စြန္းငုံ
ျဖဴငုံလူးလြန္႕
ေရတြင္ကူးခပ္၊ တဖ်တ္ဖ်တ္တည့္
ေရစပ္လယ္ခင္း၊ ျဖဴေဖြးၾကြ။
ေကာက္စုိက္ခ်ိန္တြင္
ေရျပင္ေဖြးေဖြး၊ မုိးရိပ္ေျပးလႊား
ေန႕စားလုပ္သား၊ ေကာက္စုိက္သမမ်ား
လွဳပ္လွဳပ္ရြရြ၊ ထဘီတုိမ
ဂဒူးေဆာင္းၾက၊ ခေမာက္ေဆာင္းၾက
ကားခ်ပ္ျခယ္သ၊ ဘ၀ရသ
လွပေပစြ။
ေန႕အခါတြင္၊ ဟင္းလင္းျပင္မုိ႕
ေလထန္းျပင္းျပင္း၊ ရုိက္ခတ္ထုတ္ခ်င္း
ႏွဳတ္သီးေကာက္စြ၊ ေျမမြျခစ္ကာ
အစာရွာၾက၊ ေအာ္ျမည္ၾကႏွင့္
ဘဲတစ္မလည္း၊ ေရစေခ်ာင္းတိမ္
ျမည္က်ဴးသံယွက္၊ ၾကက္သံ ဘဲသံ
ညယံတြင္ကား၊ ဖားေအာ္သံကား
ပုိးမႊားပုစဥ္းသံ၊ ပရစ္သံတုိ႕
တစ္ယံမဆိတ္၊ ေတာသံခိပ္မွာ
သာယာေပစြ။
ဤမဲဇာကြ်န္း
စခန္းသာေမာ၊ ေက်းလက္ေတာတြင္
ငါလွ်င္ ေမြ႕ေပ်ာ္၊ တစ္ကုိယ္ေတာ္တည့္
ေရးေဖာ္ မရွိ၊ ဖတ္ေဖာ္ မရွိ
ေ၀ဖန္သူ မရွိ၊ တုိက္ခုိက္သူ မရွိ
အမိန္႕ မရွိ၊ ေလွ်ာက္လႊာ မရွိ
ငါ့ကို မသိ၊ ငါ့စာ မသိ
အမုန္း မရွိ၊ စစ္ပြဲ မရွိ
ပကတိထင္ဟပ္၊ စိမ္းရုိင္းလတ္ဆတ္
လြတ္လပ္နယ္ေျမ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေျမ။ ။
၃ - ၇- ၈၆
(မုိးေ၀၊ ၾသဂုတ္၊ ၁၉၈၆)
(စံပယ္ျဖဴ မဂၢဇင္း၊ အမွတ္ ၉၊ စက္တင္ဘာ ၂၀၀၃၊ ဆရာၾကီး ဒဂုန္တာရာ၏
“မုန္းသူ မရွိ၊ ခ်စ္သူသာ ရွိ၊ ရန္သူ မရွိ၊ မိတ္ေဆြသာ ရွိ” ေဆာင္းပါးမွ ထပ္ဆင့္
ကူးယူ ေဖာ္ျပပါသည္။ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ ဆရာၾကီးထံမွ တုိက္ရုိက္
ခြင့္ျပဳခ်က္ မယူႏုိင္ခဲ့မွဳကို ေတာင္းပန္ပါသည္။)
2 comments:
ေၾကကြဲဖြယ္ရာပ်ဴႏိုင္ငံ
Wednesday, May 14, 2008 by မသက္ဇင္
ထိုင္းလင္း ေခၚ ယိုးဒယားရွမ္း မ်ား၀င္ေရာက္ မလာမွီ ယခု ထိုင္းလင္း ေခၚ ယိုးဒယားႏိုင္ငံ တြင္ အေရွ ့ အာရွ တိုက္ေတာင္ပိုင္း အင္ဒိုခ်ိဳင္းနား က်ြန္းဆြယ္ မဲနံျမစ္၀ွမ္း တ၀ိုက္ တေလ်ာက္ ႀကီးက်ယ္ ေကာင္းစား ခဲ့ သည့္ ခမာ လူမ်ိဳးမ်ား ၏ ကေမၺာဒီးယားႏိုင္ငံ ေခၚ ကေမၺာဇ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ရွိ သ ကဲ့ သို ့၃ရာစု မတိုင္မွီက ပင္ ဗီ ယက္နန္ ဘက္ တြင္ စမၸျပည္ မ်ား တည္ရွိခဲ့သည္ ကို ေရွးေဟာင္းၿမိဳ ့ပ်က္ မ်ား ၊ အေဆာက္အဦး မ်ား ၊ ေရွး ေဟာင္း ေက်ာက္စာ မ်ား တူး ေဖၚေတြ ့ရွိခဲ့သည္၊ မြန္ရာဇ၀င္ေဟာင္းမ်ား ၌ မဲနံျမစ္၀ွမ္းေျမာက္ပိုင္း ေဒသ အား ေယာနကတိုင္း ဟရိပုဥၥျပည္ ၊ ေတာင္ပိုင္းေဒသ အား အယုဇၥ်ယတိုင္း ဒြါရာ၀တီျပည္ဟု ေဖၚျပထားသည္။
ထို အခ်ိန္ကာလ တြင္ ထိုင္းရွမ္းမ်ားသည္ တရုတ္ျပည္ယူနန္နယ္ တြင္ နန္ခ်ိဳ ႏိုင္ငံ အားတည္ေထာင္ ၍ တ ရုတ္ ဧကရာဇ္ အား လက္ေဆာင္ဘ႑ာ ဆက္သရသည့္ တရုတ္ လက္ေအာက္ခံ တိုင္းျပည္ျဖစ္သည္၊ ပ်ဴ လူ မ်ိဳးမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သမိုင္း၀င္ တရုတ္ စာေပ ထန္ ရာဇ၀င္ေဟာင္း မ်ားမွ ေကာက္ ႏုတ္ ေဖၚျပ ရလၽွင္ ပ်ဴ လူမ်ိဳး မ်ား အား ၄ ရာစုေလာက္ က ပင္ မ်ားစြာ တိုးတက္ ယဥ္ေက်းသည့္ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး ျဖစ္ျပီး ၈ ရာစု ေလာက္ တြင္ ႀကီးက်ယ္ ခန္းနား အံ့ၾသဖြယ္ ရာ ၿမိဳ ့ႀကီး ၅ ၿမိဳ ့ ႏွင့္ ျပည္နယ္ ကေလးေပါင္း ၁၈ နယ္မၽွရွိ ေၾကာင္း ဘုရင္မင္း ၏ အမည္ကား မဟာရာဇာ တည္း ။ အမတ္ခ်ဳပ္ အမည္ က မဟာေသနတည္း။ မင္းႀကီး မဟာရာဇာ သည္ ခရီးတိုသြားသည့္ အခါ ေ႐ြွႀကိဳးခတ္ သည့္ ထမ္းစင္စီးၿပီး ။ ခရီးရွည္သြား လၽွင္ ဆင္ စီး သည္။ မိဖုရားေမာင္းမတရာေက်ာ္ရွိသည္၊ ၿမိဳ ့ေတာ္တံတိုင္း၀န္းက်င္အားစဥ့္အုတ္ႏွင့္စီထားသည္။
က်ံဳး ကမ္းပါး ကို အုတ္စီသည္။ တံတိုင္း အတြင္း ၌ ေသာင္းေပါင္းမ်ား စြာေသာ မိသားစု မ်ား ေနထိုင္ၾကၿပီး ဗုဒၶ ဘာသာဘုန္းႀကီး ေက်ာင္း တရာေက်ာ္ရွိသည္။ ေက်ာင္းပရ၀ုဏ္ က အစ အခန္းမ်ားပါ ေ႐ြွေငြ မြမ္းမံ၍အနီအ၀ါစသည့္ေတာက္ပသည့္ေဆးမ်ားေရးျခယ္ထားသည္။
ခ်ိတ္ေရာင္ခံ ေဆးသုတ္၍ ပန္းထိုး ေကာ္ေဇာမ်ားျဖင့္ ဖံုးလြွမ္းထားသည္။ လူ အမ်ား သည္ ေမတၱာေရွ ့ထားၿပီး သတၱ၀ါ အမ်ား ကို သတ္ျဖတ္ညွင္းဆဲ ရန္ ၀န္ေလးသည္။ မာန္မာန ႏွိမ့္ခ် ၍ရည္မြန္သည္ကိုတန္ဘိုးထားသည္။
စကားအေျပာအဆိုနည္း၏ေဗဒင္ဆရာေပါသည္။ ဤ မၽွႀကီးက်ယ္ ထင္ရွားသည့့္ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ား သည္ ၉ ရာစု ေလာက္တြင္ နန္ ခ်ိဳ ထိုင္းရွမ္းမ်ား ၏ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ခိုက္ ဖ်က္ဆီးမွဳ ကို ခံ လိုက္ၾက ရသျဖင့္ ပ်ဴ လူ မ်ိဳး မ်ား တည္ေထာင္ခဲ့ သည့္ၿမိဳ ့ျပ ျပည္နယ္ မ်ားသည္ ပ်က္ စီးသြား ခဲ့ရသည္။ ထို ့အတူ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး အျဖစ္ ရပ္ တည္ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့ ပဲ ကစဥ့္ ကလ်ား ျဖစ္သြားရ ေတာ့ သည္။
က်မ္းကိုး
မိတ္ဆိနာ-ေခတ္ဦးဖုနန္-ဖန္-ပ်ဴ ႏွင့္ရခိုင္ယိုးဒယားသင္းဂ်ာနယ္။
ေဒါက္တာသန္းထြန္း ၏ ပ်ဴေတြဘယ္ေပ်ာက္သြားသလဲ
ဖန္ခ်ံဳ ( တရုတ္ရာဇဝင္ဆရာႀကီး )
ထန္တရုတ္မွတ္တမ္းေဟာင္းမ်ား
ေရွးေဟာင္းၿမန္မာေခတ္ဦး ပုဂံ နယူးေယာက္။ ေဂ်ေဂ်ေအာ္စတင္။ -၁၉၆၉ လုစ္
အေရွ႕ေတာင္အာရွရာဇ၀င္၊ ေဟာ-၁၉၅၅
ၿမန္မာရာဇ၀င္ (ဟာေဗး ၁၉၂၅)
က်ေနာ့္အေနျဖင့္ ပ်ဴလူမ်ဳိးမ်ား ျပိဳကြဲပ်က္စီးသြားသည္ဆုိ
ေသာ္ အခ်က္ကုိ လုံး၀ လက္မခံပါ။ က်မ္းကုိး စာရင္းပါ
ပညာရွင္က ပ်ဴမ်ားသည္ ပုဂံေခတ္အထိ ဆက္လက္ရွိေန
ေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ားႏွင့္ တင္ျပ ထားပါတယ္။
ပုဂံသည္ ပ်ဴတုိ႕ စတင္ထူေထာင္ခဲ့ေသာ ျမိဳ႕စာရင္း၀င္ ျမိဳ႕တစ္ျမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ ျပဴေစာထီး၏ ေမြးစား မိဘႏွစ္ပါးမွာ ပ်ဴလူမ်ဳိးမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ပ်ဴႏွင့္ ျမန္မာသည္ မ်ဳိးႏြယ္တူရင္း မ်ားျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္ျပည္ ခ်ိ႕အမ္းမွ တရုတ္တုိ႕ ဖိအားေၾကာင့္ ေရြ႕ေျပာင္းလာေသာ ပထမ အသုတ္ကုိ ပ်ဴဟု လက္ခံပါတယ္။ နန္းေက်ာင္းတုိက္၍ ပ်ဴျမိဳ႕ျပ သေရေခတၱရာ ပ်က္စီးျပီး ၀င္လာသူမ်ားမွာလည္း လမ္းခရီးတြင္ က်န္ခဲ့ေသာ ပ်ဴႏြယ္တူ တိဗက္တုိမ်ား သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မန္႕ ေရးေပးတဲ့ အတြက္ ေက်းဇူးမ်ားစြာ တင္ပါတယ္ ခင္ဗ်ာ။
Post a Comment